Autor dr n. wet. Joanna Zarzyńska

,,Preparaty do czyszczenia oczu i uszu są przez wiele osób uważane za niekoniecznie niezbędne w podręcznym zestawie kosmetyków dla zwierzęcia. Inni sądzą, że są to środki tylko dla psów rasowych, czy też powinny być używane jedynie w salonach groomerskich. Zapominamy często, że profilaktyczne przemywanie okolic oczu oraz czyszczenie uszu może ochronić zwierzę przed wieloma poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. ”

 

Choroby oczu psów i kotów
Oko jest naturalnie nawilżane i oczyszczane poprzez łzy oraz chronione przez powieki i rzęsy. Psy, w przeciwieństwie do ludzi, nie płaczą z emocji – łzawienie to objaw niepokojący. Mimo że łzy są cały czas produkowane, to ich nadmiar jest odprowadzany kanalikami łzowymi, łączącymi się we wspólny kanał nosowo-łzowy, do jamy nosowej.
Bardziej narażone na podrażnienia są oczy duże, wypukłe (jak u niektórych ras krótkopyskich) oraz oczy psów kudłatych, kiedy to włosy „wchodzą” do oczu, pobudzając łzawienie (warto długie włosy wiązać w kucyk). U niektórych psów sierść tworzy w kąciku oka kępkę, która zawija się w kierunku oka i drażni gałkę oczną – tylko wprawna osoba powinna się zająć jej wycinaniem (nożyczki o zaokrąglonych ostrzach). Trzeba pamiętać, że podcinane włosy mogą odrastać bardziej twarde i wręcz kaleczyć oko – konieczne jest kontrolowanie sytuacji i skracanie ich zanim zaczną zagrażać oku.
Również zwierzęta z luźną skórą na głowie (dużo „zmarszczek”), która może opadać na oczy są predysponowane do podrażnień gałki ocznej. Opadnięte powieki dolne (tzw. smutne oczy, jak np. u bassetów) i widoczne spojówki to także oczy wymagające większej troski. Do szczególnej grupy zwierząt należą te pozbawione rzęs – jak koty rex i sfinksy. Brak tej naturalnej bariery mechanicznej powoduje, że oko oczyszcza się obficiej, a wydzielina gromadzi się w kącikach oka w formie galaretowatej substancji, którą należy regularnie usuwać.
Obfite łzawienie powoduje, że okolica oka jest stale wilgotna, a okoliczna sierść przebarwia się – powstają brzydko wyglądające zacieki. Wycinanie zabrudzonej sierści niewiele daje, lepiej zaopatrzyć się w dobrej jakości płyn myjący.
Zacieki często związane są też z niedrożnością kanalików łzowych. Kanaliki łzowe znajdują się po przyśrodkowej stronie oka, to co można zobaczyć, to ich początek – punkty łzowe. Niedrożność kanalików może być efektem stanów zapalnych, nadmiernego zanieczyszczenia worka spojówkowego itp. U niektórych psów mamy predylekcje do zatykania kanalików. Zacieki są szczególnie widoczne u psów o białej i jasnej sierści.
Wrodzone wady, które przyczyniają się do nadmiernego łzawienia to entropium i ektropium lub rzęsy wielorzędowe. Entropium to podwinięcie powieki w stronę gałki ocznej (jednej lub obydwu), rzęsy drażnią gałkę oczną, pies odczuwa dyskomfort, oko łzawi i jest bolesne. Zlekceważone entropium może doprowadzić do utraty wzroku. Często wymaga interwencji chirurgicznej. Predylekcje posiadają psy ras takich jak np. chow chow, czy shar-pei. Jest to wada dziedziczna.
Ektropium jest wadą, w której dolna powieka wywija się na zewnątrz i, odstając od gałki ocznej, tworzy kieszeń, w której mogą się gromadzić różne zanieczyszczenia i drobnoustroje, co sprzyja stanom zapalnym, nawracającym. Podatne są rasy o obfitej luźnej skórze na głowie, wspomniane wyżej bassety, bloodhoundy, bernardyny. Również często zaleceniem jest korekta chirurgiczna powieki. W  najtrudniejszych przypadkach pies cierpieć może na entropium i ektropium.
Rzęsy wielorzędowe rosną w miejscach gdzie nie powinny, np. za blisko rogówki lub skierowane w kierunku gałki ocznej. Podwójne (distichiasis) czy potrójne (trichiasis) mogą drażnić rogówkę, wywoływać stany zapalne, a nawet prowadzić do wrzodów rogówki.
Inne choroby, które mogą spowodować wzmożone łzawienie, to stany zapalne powiek (wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki, tzw. cherry eye), zapalenie spojówek, alergie, jaskra, nowotwory. Również urazy mechaniczne, ciało obce (zapiaszczenie, kurz, owady, kłosy traw itp.), czy np. zapalenie nerwu twarzowego.
Ponieważ oko jest bardzo wrażliwym narządem zawsze trzeba pamiętać o udaniu się po poradę do gabinetu weterynaryjnego. Natomiast wspomagająco i profilaktycznie można skorzystać z płynów kosmetycznych do oczu i okolic oczu.

Profilaktyka oczu
Zanieczyszczenia z oka usuwane są najczęściej podczas snu i gromadzą się w wewnętrznym kąciku oka w formie mniej lub bardziej zwartych grudek. Powinno się je usuwać przy użyciu płynu i wacika kosmetycznego, ruchem od zewnętrznego do wewnętrznego kącika oka. U niektórych ras budowa trzewioczaszki sprzyja zaleganiu wydzieliny. Jeśli zaniedba się jej usuwanie to może się zbijać w twarde, ciemne złogi, mocno przylegające do włosów i skóry – próby oderwania bez uprzedniego zmiękczenia mogą skutkować usunięciem włosów, co da efekt wyłysienia koło oka.
Polecając preparat trzeba zwrócić uwagę, czy jest to płyn do przemywania oczu, czy okolic oczu (do stosowania na sierść i do usuwania przebarwień). Te do oczu są wytwarzane na bazie wody. Nawilżają i oczyszczają worek spojówkowy. Są delikatne, o neutralnym zapachu, do codziennego stosowania. Są roztworem izotonicznym, sterylnym, o cechach fizycznych przypominających łzy oraz o odczynie pH łez. Podstawowym składnikiem czynnym są chlorki, o działaniu przeciwbakteryjnym. Inne składniki: dwusiarczan sodu, siarczan cynku, kwas borny, dodatkowo naturalne wyciągi z rumianku, oczaru wirginijskiego, chabru, aloesu. Stosowanie ułatwiają buteleczki z zakraplaczem. Oczy są wrażliwe, także pierwsze zastosowanie nowego preparatu powinno być bardzo ostrożne.

EUROWET Sp. z o.o.

www.eurowet.pl

,,Do codziennej higieny oczu psów i kotów firma EUROWET poleca OPTEX Z WODĄ CHABROWĄ – płyn o pH=7,4 do przemywania oczu i powiek. Jest dermokosmetykiem weterynaryjnym, który łagodzi podrażnienia spojówek oraz ułatwia naturalne nawilżenie oczu i powiek. Pomaga usunąć zanieczyszczenia z worka spojówkowego. Wystarczy nawilżyć oko namoczonym kompresem lub wprowadzić kilka kropli płynu do worka spojówkowego, a następnie usunąć jego nadmiar. Polecamy również VETASEPTOL – krople oczyszczające do oczu i nosa dla psów i kotów. Łagodzą one podrażnienia spojówek oraz ograniczają wyciek z nosa i obrzęk powiek. Ułatwiają naturalne nawilżenie oczu i powiek. Pomagają usunąć zanieczyszczenia z worka spojówkowego. Ciekawostką w ofercie EUROWET jest WYZIUM® – karma uzupełniająca dla psów i kotów wspomagająca wzrok. Jej regularne podawanie opóźnia zmętnienie soczewki, chroni narząd wzroku, utrzymuje sprawne funkcjonowanie siatkówki. Zawiera taurynę, która wspomaga sprawne funkcjonowanie soczewki i siatkówki oka. Wyciąg z kurkumy (Phytosome®) chroni narząd wzroku poprzez działanie przeciwzapalne. Karotenoidy (luteina i zeaksantyna) wpływają na utrzymanie i poprawę zdolności widzenia. Dysmutaza ponadtlenkowa (SOD B Extramel®) uaktywnia naturalne procesy chroniące narząd wzroku. Witamina E i C oraz oligo-elemeny (cynk, selen i chrom) usprawniają procesy metaboliczne zachodzące w oku. Niezmiernie ważna jest również higiena uszu zwierząt. EUROWET poleca AKARYL-ŻEL – emulsję do pielęgnacji uszu dla psów i kotów, która łagodzi podrażnienia przewodu słuchowego zewnętrznego i małżowiny usznej. Ułatwia naturalną odnowę naskórka. Wspomaga zwalczanie pasożytów przewodu słuchowego zewnętrznego. ”


Natomiast środki do usuwania przebarwień stosuje się tylko i wyłącznie do okolic oczu! I jest na nich wyraźnie zaznaczone, aby chronić zwierzę przed dostaniem się płynu do oka. Najlepsze działanie ma zastosowanie przymoczki, a następnie osuszenie okolicy. Preparaty wytwarzane są na bazie substancji odbarwiających i detergentów, z dodatkiem cynku, kwasu bornego, wyciągu z herbaty itp.

Choroby uszu psów i kotów
Kolejnym narządem wymagającym regularnej kontroli jest narząd słuchu, a właściwie jego widoczna część: ucho zewnętrzne i kanał słuchowy, który widzimy po zajrzeniu do ucha zwierzęcia. Ważne funkcjonalnie elementy, jak np. kosteczki słuchowe są bezpiecznie ukryte i nie docierają do nich środki czyszczące (ucho środkowe i wewnętrzne). Małżowiny uszne u psów zostały w różny sposób ukształtowane rasowo, mamy do czynienia z uchem stojącym, półstojącym, uchem w kształcie płatka róży, guziczka, czy uchem wiszącym. Zwłaszcza to ostatnie sprawia dość dużo kłopotów, szczególnie jeśli jest długie i ciężkie (jak u basseta), gdyż ogranicza wentylację kanału słuchowego. Panuje w nim swoisty „mikroklimat” i wilgotność – stąd też dość specyficzny zapach wnętrza psiego ucha. Klapnięte ucho dodatkowo podnosi temperaturę ucha zewnętrznego – co przy ograniczonej wentylacji sprzyja rozwojowi mikroorganizmów. Dodatkowym problemem może być obfitość włosów w uszach – zasłaniają one kanał słuchowy i utrudniają wentylację (trzeba je wycinać lub umiejętnie wyskubać).Na powierzchni nabłonka kanału słuchowego normalnie gromadzą się zanieczyszczenia z zewnątrz, ale też wydzieliny tzw. woskowina. W zdrowym uchu wydzieliny jest niewiele. Po odciągnięciu ucha powinniśmy widzieć kanał słuchowy o lekko zaróżowionej skórze. Przy nadmiernym gromadzeniu wydzieliny i w obecności drobnoustrojów może dochodzić do podrażnienia ucha i jego stanów zapalnych. Podejrzewać zapalenie ucha (otitis externa) możemy kiedy pies potrząsa głową, przechyla ją na jedną stronę, drapie się. Ucho jest gorące, często zaczerwienione i obrzęknięte, a gromadząca się wydzielina wyraźnie widoczna gołym okiem. Zapach z ucha staje się przykry. Są też rasy z predyspozycjami do stanów zapalnych ucha: owczarki niemieckie, goldeny, spaniele. Oprócz zapaleń na tle bakteryjnym, może dojść do grzybicy ucha (grzyby lubią wilgoć – a więc idealnym środowiskiem dla ich są mokre uszy po spacerach, uszy moczone w misce z wodą itp.) lub do obecności ektopasożytów (świerzbowiec). Świerzbowiec uszny (Otodectes cynotis) i świerzbowiec drążący (Sarcoptes scabiei) są mikroskopijnych rozmiarów (250-400 μm), owalne, spłaszczone grzbieto-brzusznie. Odżywiają się złuszczonym naskórkiem. Świerzbowiec uszny upodobał sobie kanał słuchowy, a drążący może występować też na pysku, łokciach, stawach skokowych, w pachwinach. Zakażenie ma zazwyczaj charakter bezpośredni – od kontaktu z chorym osobnikiem, ale też poprzez wspólne posłania, narzędzia groomerskie itp. W uchu obserwujemy podrażnienie, tkliwość na dotyk, gromadzenie się ziarnistej, zbitej wydzieliny o przykrym zapachu (barwa brunatna, jak fusy od kawy). Pies się bardzo drapie.

Profilaktyka uszu
Zapobiegawczo warto psu uszy czyścić – częstotliwość czyszczenia zależy od indywidualnych cech. Ucho czyste można jedynie przetrzeć specjalną wilgotną chusteczką do czyszczenia uszu. Te bardziej narażone wymagają profesjonalnego czyszczenia z użyciem płynów, zawiesin lub żeli do higieny uszu. Kanał słuchowy ma kształt litery L, więc ważna jest technika czyszczenia (warto poprosić o naukę lekarza weterynarii albo groomera). Nie powinno się stosować ludzkich patyczków do uszu. Psa trzeba też przyzwyczaić do manipulacji przy uszach – jeśli obawiamy się wkładania patyczków dla psów (lub ludzkich ze stoperami jak dla niemowląt) można skorzystać z najprostszej metody polecanej na opakowaniach płynów czyszczących. Najpierw przecieramy wacikiem z preparatem wnętrze małżowiny usznej, a kanał słuchowy oczyszczamy po wprowadzeniu pewnej dozy preparatu do udrożnionego kanału (unosimy ucho prosto ku górze, dobrze, jeśli pies pochyli też głowę ku przodowi), zasłonięciu ucha i wymasowaniu podstawy ucha. Potem resztki preparatu i zanieczyszczenia zwierzę wytrzepie. Powtarzamy czynność w razie potrzeby. Na zakończenie można jeszcze użyć wacika/płatka kosmetycznego lub wilgotnych chusteczek czyszczących. W okresie letnim konieczne jest sprawdzanie czy do ucha nie dostały się ciała obce! A także szczególnie chronimy uszy przed dostaniem się do nich wody (również podczas kąpieli).

Sylwia Sieracka

Marketing Manager

Merial jest teraz częścią Boehringer Ingelheim Marketing Sp. z o.o.

,,Higiena uszu oraz okolic oczu jest niezmiernie ważna dla zdrowia, dobrego samopoczucia oraz wyglądu naszych czworonożnych pupili. Dla jej zachowania niezbędne jest wykonywanie prostych, ale regularnych zabiegów pielęgnacyjnych. W tym celu polecamy nowe produkty linii Frontline PetCare: ŻEL DO CZYSZCZENIA USZU i ROZTWÓR DO PRZEMYWANIA OCZU. Pierwszy z nich przeznaczony jest do usuwania zanieczyszczeń z małżowiny usznej oraz kanału słuchowego zewnętrznego. Ma działanie kojące i ochronne. Zawarte w nim cynk i ramnoza pomagają przywrócić równowagę ucha zewnętrznego oraz działają łagodząco na delikatną skórę, która je wyścieła. ROZTWÓR DO PRZEMYWANIA OCZU służy natomiast do skutecznego czyszczenia okolic oczu psów i kotów. Wydajnie usuwa zabrudzenia nawet z białej i jasnej sierści. Jego krystalicznie czysta kompozycja imituje naturalne łzy. Regularne stosowanie zapewnia czystość okolic oczu i ułatwia utrzymanie higieny, dzięki czemu chroni czworonogi przed chorobami narządu wzroku.”

                                  

ear-cleaner

Preparaty do uszu nie tylko redukują ilość zanieczyszczeń, ale także zmniejszają przykry zapach z ucha. Działają antyseptycznie, hamują rozwój bakterii i grzybów. Ograniczają podrażnienia, przywracają właściwe pH skóry. Zawierają składniki aktywne takie jak: polysorbat, stearynian sodu, phenosept, kwas salicylowy, glikol propylenowy, TRIS-EDTA, monosacharydy (ramnoza, mannoza), mocznik, rumianek, aloes, rozmaryn, gliceryna, wyciąg z yukki, alantoina, lecytyna, tymol, olejek miętowy, olejek z drzewa herbacianego.
Zarówno w preparatach do oczu, jak i uszu znajdziemy linie dla kociąt i szczeniąt – z łagodnymi formułami czyszczącymi. Inną opcją są czyściki z mikrofibry pokryte jonami srebra, wielokrotnego użytku (wymienia się je po 8-10 tygodniach codziennego używania na nowe). Czyściki nie zawierają żadnych dodatków chemicznych, a jony srebra działają hamująco na rozwój drobnoustrojów.