Kiedy wyobrażamy sobie typowy obrazek zwierzęcia w domu, które wita nas z radością, często myślimy o psie merdającym ogonem i skaczącym na gości, by zyskać ich uwagę. Psy rzeczywiście często kojarzą się z przyjaznym zachowaniem wobec obcych osób, choć nie brakuje też takich, które potrafią być agresywne lub nieufne wobec obcych. A jak to wygląda w przypadku kotów? Czy nasi koci towarzysze są równie otwarci na wizyty gości, czy raczej traktują obcych z dystansem lub lękiem? W artykule przyjrzymy się, jak koty reagują na gości, dlaczego czasami mogą czuć się zestresowane w ich towarzystwie oraz jak przygotować dom na wizyty, gdy mamy kota. Poruszymy także kwestie, jak przełamywać lody w kontaktach z kotami i pomagać im poczuć się komfortowo w obecności gości.
Tekst: Paulina Andrzejewska
Behawiorystka
kotyipsyandrzejewskiej.pl
Reakcje kotów na gości – spokój czy stres?
Kiedy w naszym domu pojawiają się goście, reakcje naszych czworonożnych towarzyszy mogą być bardzo zróżnicowane. W przeciwieństwie do psów, które zazwyczaj reagują na przybycie obcych osób radośnie i otwarcie, koty częściej traktują obce osoby z rezerwą, nieufnością, a niekiedy wręcz stresem. Koty to zwierzęta terytorialne, które preferują kontrolę nad swoją przestrzenią życiową, a wprowadzenie nowych osób do tego obszaru może wywołać u nich poczucie zagrożenia. Warto zauważyć, że reakcje kotów mogą się różnić w zależności od ich indywidualnych cech osobowościowych, wcześniejszych doświadczeń oraz stopnia socjalizacji. Niektóre koty, zwłaszcza te, które od wczesnych dni życia miały kontakt z ludźmi, mogą nie mieć problemu z gośćmi i z chęcią przyjdą się przywitać. Inne koty, szczególnie te, które są bardziej nieśmiałe, mogą reagować na gości lękiem i próbować ukryć się w bezpiecznym miejscu.
Dlaczego koty nie lubią gości? – przyczyny niepokoju
Istnieje kilka powodów, dla których koty mogą czuć się zestresowane lub zaniepokojone obecnością gości w domu:
Terytorialność – Koty to zwierzęta bardzo terytorialne. Ich dom to miejsce, gdzie czują się bezpiecznie i mają pełną kontrolę. Wprowadzenie nowych osób do ich przestrzeni życiowej może wywołać u nich poczucie zagrożenia, a to często prowadzi do reakcji stresowych.
Nagłe zmiany w otoczeniu – Koty lubią rutynę i porządek. Nagła zmiana, taka jak pojawienie się nowych osób, może wywołać u nich niepokój. Dźwięki, zapachy czy ruchy gości mogą być dla kota źródłem stresu, zwłaszcza jeśli są one nietypowe i nieznane.
Brak socjalizacji – Koty, które nie miały wystarczającej ilości kontaktu z ludźmi w okresie okienka socjalizacji (czyli między 2. a 9. tygodniem życia), mogą być bardziej nieśmiałe i nieufne wobec obcych. Dla takich kotów kontakt z gośćmi może być bardzo stresujący, a niektóre mogą unikać interakcji z nimi przez długi czas.
Indywidualne cechy charakteru – Tak jak ludzie, koty mają swoje osobowości. Istnieją koty, które są bardziej otwarte i towarzyskie, oraz takie, które cenią sobie spokój i samotność. Koty nieśmiałe lub lękliwe mogą mieć trudności w przystosowaniu się do nowych sytuacji, w tym wizyt obcych osób.
Jak przygotować dom, jeśli jesteśmy duszą towarzystwa?
Jeśli jesteś osobą, która uwielbia zapraszać gości do domu, ale masz kota, warto zastanowić się, jak sprawić, by twój pupil czuł się komfortowo w tym towarzystwie. Oto kilka przydatnych wskazówek, jak przygotować dom na wizytę gości, gdy mamy kota:
Stwórz dla kota strefę spokoju. Jeśli planujesz przyjęcie lub spotkanie z gośćmi, zadbaj o to, by kot miał miejsce, gdzie będzie mógł się udać, gdy poczuje się niekomfortowo. Może to być osobny pokój, specjalne legowisko lub miejsce, w którym kot może schować się w razie potrzeby. Strefa spokoju powinna być w miarę możliwości odizolowana od głośnych rozmów czy zgiełku. Dzięki temu kot nie będzie czuł się przytłoczony i będzie miał możliwość odpoczynku.
Wprowadzenie gości powoli. Kiedy goście przychodzą do domu, ważne jest, by nie wprowadzać ich zbyt gwałtownie w życie kota. Zamiast tego poproś gości o spokojne wejście do domu, bez nagłych ruchów czy głośnych dźwięków. Warto również poinformować ich o tym, że koty mogą potrzebować czasu, by przyzwyczaić się do nowej osoby, więc nie należy ich zmuszać do kontaktu. Daj kotu przestrzeń do obserwowania sytuacji z bezpiecznej odległości.
Szczególna uwaga na sygnały kota. Koty komunikują się przede wszystkim poprzez mowę ciała. Dlatego warto zwrócić uwagę na sygnały, które wysyła nasz kot, by ocenić, czy czuje się komfortowo. Jeśli kot trzyma się z daleka od gości, nie należy go zmuszać do interakcji. Natomiast jeśli zaczyna się do nich zbliżać, ociera się o ich nogi lub zaczyna mruczeć, to znak, że poczuł się bezpiecznie i może chcieć nawiązać kontakt.
Przestrzeń dla kotów w strefie gości. Niektóre koty, szczególnie te bardziej towarzyskie, mogą czuć się komfortowo, siedząc w pobliżu gości, ale w swojej własnej przestrzeni. Jeśli kot zdecyduje się na przywitanie, warto umożliwić mu siedzenie w pobliżu, ale nie zmuszać do bezpośredniej interakcji. Takie koty mogą przyglądać się rozmowom, reagować na dźwięki i stopniowo przyzwyczajać się do obecności gości. Mruczki często też wybierają siedzenie i obserwowanie otoczenia z wysokości – warto wówczas dać kotu przestrzeń na wysokim drapaku, półce czy komodzie, aby mógł w bezpiecznym dystansie i na własnych warunkach poznać naszego gościa.
Używaj pozytywnych wzmocnień. Jeśli chcesz, by kot pozytywnie skojarzył gości z czymś przyjemnym, możesz zaoferować mu smakołyki, zabawki lub inne ulubione akcesoria. Pozytywne wzmocnienia pomogą kotu przyzwyczaić się do obcych osób i będą motywować go do bardziej otwartego zachowania. Koty bardzo często wybierają poznanie nowych osób poprzez obcowanie z ich przedmiotami – obwąchują buty czy torebki. Nie odganiaj wtedy swojego kota, tylko pozwól mu na to.
Jak przełamać lody w kontaktach z kotami?
Budowanie pozytywnej relacji między kotem a gościem wymaga czasu, cierpliwości i zrozumienia. Oto kilka sposobów, które pomogą przełamać lody i nawiązać kontakt z kotem:
Cisza i spokój. Goście powinni unikać nagłych ruchów, głośnych okrzyków czy gwałtownych gestów, które mogą wystraszyć kota. Warto zacząć od spokojnej obecności, aby kot miał czas na oswojenie się z nową sytuacją. Goście mogą usiąść na podłodze lub w pobliżu kota, wykorzystać wędkę do zabawy, aby zachęcić kota do podejścia. Dzięki temu kot czuje się bezpiecznie, bo dystans wędki sprawia, że nie musi być w bardzo bliskim kontakcie z człowiekiem. Smakołyki nie zawsze się sprawdzają – te wydawane z ręki mogą być zbyt presyjne dla kotów. Mruczek podejdzie, weźmie smakołyk, jeśli ma silną motywację na jedzenie, ale za chwilę ucieknie w popłochu. Jeśli już chcesz skorzystać ze smakołyków, to spróbuj poturlać je kotu po podłodze w różnych kierunkach, ale nadal z dala od siebie.
Powolne wprowadzenie w interakcję. Goście, którzy chcą nawiązać kontakt z kotem, powinni zacząć od wyciągnięcia ręki w kierunku kota, ale w sposób delikatny i nieinwazyjny. Kot ma wtedy możliwość oceny sytuacji i, jeśli zechce, może podejść do gościa. Warto również pamiętać, że koty wolą, gdy głaskanie odbywa się w sposób spokojny, po wyczuciu miejsca, które im odpowiada.
Nagrody i pozytywne skojarzenia. Pozytywne wzmocnienia są bardzo ważne, by kot mógł nauczyć się, że goście to nic złego. Każde przyjazne i spokojne zachowanie gości powinno być nagradzane smakołykiem lub zabawką, by kot zaczął kojarzyć obecność gości z czymś przyjemnym.
Kiedy koty zaczynają lubić gości?
Z czasem, gdy koty mają więcej kontaktów z obcymi osobami, zaczynają reagować na gości mniej stresowo i bardziej otwarcie. Jeśli kot ma pozytywne doświadczenia z gośćmi, zacznie traktować ich z większą pewnością siebie. Z biegiem czasu mogą się zdarzyć sytuacje, w których kot będzie nawet domagał się uwagi od obcych osób. Koty, choć nie tak otwarte jak psy, mogą poczuć się komfortowo w towarzystwie gości, jeśli zostaną odpowiednio przygotowane. Kluczem do sukcesu są cierpliwość, zrozumienie i stworzenie odpowiedniej atmosfery, która pozwoli kotu na stopniowe oswajanie się z nowymi osobami. Ważne jest, aby nie zmuszać kota do interakcji i zawsze szanować jego potrzeby, dając mu przestrzeń do odpoczynku i relaksu, kiedy tego potrzebuje. Z czasem i odpowiednim podejściem koty mogą stać się bardziej otwarte na gości, a ich kontakt z obcymi będzie przebiegał w atmosferze spokoju i wzajemnego zaufania.
