Autor dr n. wet Joanna Zarzyńska

,,To, że ryby i oleje z ryb są cenionym surowcem wykorzystywanym w karmach i suplementach diety, jest powszechnie wiadome. Karmy na bazie mięsa z ryb są polecane dla psów ze skłonnościami do alergii (zwłaszcza mięso ryb tzw. chudych). Stąd w składzie karm często znajdujemy ryby morskie, czy oceaniczne. Do najczęściej wykorzystywanych należą łosoś, dorsz, okoń, sola, flądra oraz ryby tłuste, takie jak śledź czy makrela. Wśród ryb słodkowodnych cenione są pstrąg, sandacz i sieja.”

Ryby – samo zdrowie
Mięso ryb jest korzystne dla zdrowia jego konsumentów ze względu na korzystny profil aminokwasowy oraz wysoką strawność. Zawiera duże ilości witaminy D, magnezu, wapnia, jodu, selenu i cynku. Jeśli w diecie psa chcemy zaserwować surową rybę należy unikać pewnych gatunków zawierających duże ilości enzymu tiaminazy (rozkładającego witaminę B1), jak makrela, mintaj, śledź oraz zawierających tlenek TMAO – morszczuk, mintaj (tlenek ten ogranicza przyswajanie żelaza). Obróbka termiczna unieczynnia oba te związki. W karmach wilgotnych możemy znaleźć jeszcze rosół rybny. W składzie karm suchych ryby występują w formie: ryba świeża, ryba suszona, ryba sproszkowana, ryba bez ości, mięso z ryb, odwodnione (dehydratyzowane) białko rybie oraz mączka rybna – warto zapoznać się ze składem, żeby umieć omówić go klientowi. Mączki, w tym rybna mają czasem zły PR, ale warto pamiętać, że dobrej jakości mączka jest bogatym źródłem wysokostrawnego (ok. 90% stawności) białka (w tym dużego udziału aminokwasów egzogennych), tłuszczu oraz składników mineralnych. Mączki rybne mogą powstawać z odpadów trzeciej kategorii, całych ryb oraz krewetek. W praktyce spotyka się mączki łososiowe lub mieszane. Mączkę rybną oferuje się także jako suplement diety. Karmy z dodatkiem ryb/rybne obecne na rynku często są bezzbożowe.
Ryby to oczywiście cenny składnik ze względu na wysoką zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Wśród kwasów omega-3 wyróżnia się: kwas eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA). Najlepszym ich źródłem są ryby morskie (tłuste, pochodzące z wód zimnych, jak łosoś, śledź, dorsz, makrela, sardynki) i oleje z tych ryb, a także owoce morza i algi. Oleje rybne są łatwo przyswajalne dla psów! Przedstawicielami kwasów omega-6 są kwas gammalinolenowy (GLA) i arachidonowy (AA). Najbogatszym źródłem GLA jest spirulina (do 30% tego kwasu). Oprócz tego, że należy NNKT dostarczyć do organizmu, trzeba także pamiętać, że niezwykle istotne są ich proporcje, czyli odpowiedni stosunek omega 6:3 (w zależności jaki efekt się chce uzyskać; najlepiej od 10:1 do 5:1 u psów). Doustna  suplementacja GLA zalecana jest w przypadku skóry przesuszonej, matowym włosie lub włosie z tendencją do przetłuszczania. Kwasy omega wspomagają funkcjonowanie mózgu i całego układu nerwowego. Tutaj podkreśla się rolę omega-6, biorących udział w produkcji m.in. neuroprzekaźników. DHA i EPA wpływają na prawidłowy rozwój układu nerwowego i narządu wzroku u płodów i młodych zwierząt. Kwasy omega opóźniają procesy starzenia oraz obniżają efekty stresowe (poprawa natlenowania komórek). Wspomagają pracę stawów (EPA i DHA). Suplementy (zazwyczaj ważny element preparatów na sierść) na rynku dostępne są w postaci kapsułkowanej lub płynnej olejowej (często wzbogacane jeszcze np. o witaminy, czy aminokwasy siarkowe, cynk) oraz olejów (roślinne lub z ryb morskich). Należy pamiętać, że oleje są wysokokaloryczne. A przy tym jak wszystkie tłuszcze wyższe łatwo ulegają procesowi psucia – jełczenia, tracąc korzystne właściwości. Jełczenie może być inicjowane przez światło, zatem należy unikać opakowań przezroczystych (szklanych czy plastikowych) i należy chronić produkty przed światłem oraz przechowywać je w chłodnym miejscu. Po otwarciu nie powinno się olejów zbyt długo przechowywać – także warto dobrać w zakupie taka objętość żeby zużyć ją w 8 tygodni (łatwo ulegają utlenieniu).
Suszone ryby (np. szprotki, czarniak) to także jeden z rodzajów przysmaków dla psów, tutaj też można wymienić suszoną skórę ryb – np. łososia (produkt niskotłuszczowy). Także w formie jerky – tutaj wspomina się o mechanicznym efekcie czyszczącym zęby psa podczas żucia. Inne formy, to także liofilizaty, czy rybne „sushi”. Zachwala się te same walory ryb, które są wymieniane w karmach – często przysmaki są wzbogacane o inne dodatki funkcjonalne. Podkreśla się ich naturalność!

lek. wet. Magdalena Wiśniewska

specjalista chorób psów i kotów

www.scanvet.pl

,,Bardzo interesującym, a co najważniejsze – skutecznym składnikiem suplementów dla zwierząt są specjalistyczne biopeptydy izolowane z białka ryb – wykazują naturalne działanie przeciwlękowe i ograniczają odczuwanie stresu przez zwierzęta. Polecane są więc w sytuacjach stresowych, a także przy problemach behawioralnych u psów i kotów. Te innowacyjne biopeptydy z białka ryb są istotnym składnikiem produktu Relaxer Kęsy.”

Nie tylko ryby
Inne zwierzęta morskie, które można odnaleźć w produktach dietetycznych dla psów to tzw. owoce morza. Kraby i krewetki, zielone małże nowozelandzkie, strzykwy, są naturalnym źródłem GAG-ów i chondroityny, które wspierają zdrowie stawów i mają udokumentowane działanie regeneracyjne. Odnajdziemy je w karmach wspomagających pracę kości i stawów oraz w suplementach diety wspierających stawy, poprawiających jakość życia psów starszych, czy suplementach/karmach dla psów młodych rosnących.


Glukozamina oprócz wzmacniania struktury stawów, przenika bezpośrednio do chondrocytów pobudzając ich aktywność w zakresie odbudowy chrząstki stawowej, stymuluje syntezę kolagenu. Poprawia ruchomość oraz elastyczność stawów. Dodatkowo działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo, a także zapobiega odwapnieniu kości. Glukozamina jako suplement otrzymywana jest z chityny, specjalnie przetworzonych szkieletów zewnętrznych (pancerzy) morskich skorupiaków – krewetek, homarów, małży, kryla i krabów. W preparatach dla psów źródłem glukozaminy jest często ekstrakt z małży nowozelandzkich (omułków zielonowargowych) Perna canaliculus (ang. Green Lipped Mussel). Mączka z tych małży jest suplementem polecanym przy diecie BARF także jako wspomaganie pracy stawów (również u szczeniąt ras dużych). Mączka jest bogata w przeciwutleniacze, kwasy omega 3 (EPA, DHA, a zwłaszcza eikozatetrainowy ETA – działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo) i składniki mineralne (wapń, jod, żelazo, fosfor, potas, selen, cynk), czy witaminy (A, D, E, B1, B2, B3, B6, B12). Małże są endemitami, są hodowane w specjalnie wyznaczonych strefach na licencjonowanych farmach u wybrzeży Nowej Zelandii.
Chondroityna działa przeciwbólowo i zwiększa ruchomość stawów. Posiada dużą biodostępność, przez co jest świetnie wchłaniana z układu pokarmowego. Źródłem chondroityny może być np. chrząstka rekina i wspomniany wyżej małż nowozelandzki.
Kryl arktyczny zamieszkuje przede wszystkim czyste wody Oceanu Arktycznego (wolne od metali ciężkich) – jest dobrym źródłem aminokwasów (18), witamin (11), kwasów omega-3, 70 minerałów i przeciwutleniaczy (zwłaszcza astaksantyny). Poleca się go dla zwierząt, które nie lubią produktów rybnych. Można go odnaleźć w karmach, ale także liofilizowany jest suplementem diety. Na rynku jest też olej z kryla.

Daniel Kuchenbecker

Kierownik Działu Pokarmy i Zwierzęta

www.aquael.pl

,,Prawidłowy rozwój i praca stawów mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia dobrostanu oraz odpowiedniej jakości życia każdego psa. Dlatego w karmach suchych TRAINER znajduje się małż nowozelandzki (Perna canaliculus). Skorupiak ten dostarcza cennych składników odżywczych ułatwiających właściwy rozwój stawów u szczeniąt i młodych psów oraz ich bezproblemowe funkcjonowanie na każdym etapie życia. Jest to szczególnie istotne zwłaszcza w przypadku szczeniąt, psich seniorów, a także psów ras dużych i olbrzymich, których stawy – z racji na znaczne obciążenia – są szczególnie narażone na rozmaite dysfunkcje. Dzięki regularnemu stosowaniu karm TRAINER pies w każdym wieku może cieszyć się nie tylko doskonałą kondycją, ale również pełną sprawnością wynikająca z posiadania zdrowych, prawidłowo funkcjonujących stawów.”

 

Morska „zielenina”
Nie tylko zwierzęta, ale także morskie rośliny świetnie wzbogacają psią dietę. Stosuje się wyciąg z brunatnic, irlandzki mech, czerwone algi, morszczyn pęcherzykowaty-kelp (często zwany kelpem norweskim), sałatę morską. Są one bogate w naturalne witaminy z grupy B i pierwiastki śladowe włączając w to cynk, mangan, chrom, krzem i selen, a także naturalnie przyswajalny jod (w sumie w wyciągach z wodorostów morskich stwierdzono występowanie ponad 90 składników mineralnych).

W kelpie występuje aż 50 razy więcej minerałów niż w warzywach – są to naturalne chelaty, co ułatwia ich wchłanianie. Jest też dobrym źródłem białka (9-11%, w tym aminokwasów egzogennych) i kwasów n-3. Kelp doskonale się sprawdza przy problemach z przewodem pokarmowym. Reguluje perystaltykę – włókno prebiotyczne. Polisacharydy zawarte w kelpie pomagają kontrolować odczucie głodu/sytości, usprawniają metabolizm (to także zasługa jodu) i zapobiegają nadwadze. Algi zawierają wiele cennych aminokwasów zbliżonych właściwościami do kolagenu. Mączka z alg poprawia pigmentację skóry i sierści, a także generalnie poprawia jakość skóry i przyspiesza wzrost włosa.
Chlorella to alga szczególnie polecana jako suplement diety BARF. Ale nie tylko. Zawiera ponad 70 składników aktywnych o znaczeniu biologicznym dla organizmu. Wspomaga pracę jelit oraz układu immunologicznego. Stymuluje produkcję krwinek. Bardziej „przyziemny” efekt to ograniczanie przykrego zapachu z pyska – stąd bywa często używana jako dodatek do gryzaków dental.
Spirulina, dawniej zaliczana do mikroalg, obecnie do cyjanobakterii jest doskonałym źródłem białka (50-70% – jego wartość odżywcza porównywana jest do wartości białka zwierzęcego), witamin i minerałów (szczególnie żelaza i selenu). Jest łatwostrawna i dobrze przyswajalna. Stanowi naturalny prebiotyk. Wspomaga także działanie układu immunologicznego. Także polecana jako suplement w diecie BARF.
Jak widać wody mórz i oceanów są bogactwem ważnych bioaktywnych składników, których nie może zabraknąć w diecie psów. Warto o tym pamiętać – i np. mieć na stoisku przykasowym choćby przekąski czy suplementy, które możemy polecać w skutecznej sprzedaży łączonej.