Aby zapewnić domowym pupilom zdrowie i dobre samopoczucie, niezbędna jest daleko posunięta higiena. Na szczęście w sukurs idą nam nowoczesne preparaty dostępne w sklepach zoologicznych. Wiele z nich jest opartych na naturalnych formułach enzymatycznych. Nie tylko skutecznie usuwają brud i nieprzyjemny zapach, lecz są także całkowicie bezpieczne dla zwierząt oraz ich otoczenia. Na jakiej zasadzie działają i w jakich sytuacjach warto polecać je klientom?
Formuły enzymatyczne – co to znaczy?
Określenie “formuły enzymatyczne” pochodzi rzecz jasna od wyrazu “enzymy”. Czym są enzymy? To katalizatory, najczęściej budowy białkowej, występujące w niemal wszystkich organizmach żywych. Przyspieszają one i intensyfikują rozmaite procesy metaboliczne, w tym na przykład trawienie.
W zależności od rodzaju podłoża, na które działają i katalizowanej przez nie reakcji, enzymy dzielimy na sześć grup. Są to:
oksydoreduktazy – katalizują reakcje utleniania i redukcji,
transferazy – przenoszą grupy chemiczne z jednego związku na drugi,
ligazy – katalizują połączenie się dwóch cząstek,
hydrolazy – biorą udział w reakcji z udziałem wody – hydroliza,
izomerazy – przenoszą grupy funkcyjne w obrębie jednej cząsteczki,
liazy – rozkładają związki chemiczne bez udziału wody.
Jeśli chodzi o funkcję biologiczną pełnioną przez enzymy, można bez przesady stwierdzić, że stanowią one podstawę życia na Ziemi. Bez nich nie byłaby możliwa większość reakcji biochemicznych zachodzących w naszym organizmie lub też zachodziłyby one zbyt wolno, aby miały odpowiednią skuteczność. Enzymy biorą udział zarówno w reakcjach metabolicznych, jak i niemetabolicznych. Są też bardzo istotne we wzajemnych interakcjach między komórkami tworzącymi dany organizm oraz między poszczególnymi organizmami.
Enzymy w przemyśle
We współczesnym świecie enzymy znajdują bardzo szerokie zastosowanie w przemyśle, gdzie używa się ich jako bezpiecznych i wysoce skutecznych katalizatorów różnorodnych reakcji chemicznych. Do tego celu produkuje się je, wykorzystując genetycznie modyfikowane mikroorganizmy. Dla zaprojektowania bardziej skutecznych odmian enzymów stosuje się zaawansowane narzędzia inżynierii genetycznej.
W jakich dziedzinach przemysłu stosowane są enzymy? Głównie jest to przemysł chemiczny i spożywczy, a także przemysł celulozowy. Na przykład w przemyśle piekarniczym szeroko stosuje się alfa-amylazy grzybowe, których zadaniem jest rozkład skrobi na krótsze cukry, co prowadzi do uzyskania efektu pulchnego pieczywa. W przemyśle cukierniczym stosuje się też różnego rodzaju proteazy, które pozwalają na obniżenie zawartości białka w mące. Producenci jedzenia dla niemowląt wykorzystują z kolei trypsynę, która powoduje nadtrawianie produktu, dzięki czemu staje się on łatwiejszy do przyjęcia dla organizmu młodego człowieka. Enzymy stosuje się też w browarnictwie, między innymi w celu przyspieszenia fermentacji, a także w produkcji soków owocowych do ich klarowania. Różnorodne enzymy są też stosowane w mleczarstwie, głównie do produkcji serów, między innymi w celu przyspieszenia ich dojrzewania. Z kolei w przemyśle papierniczym używa się enzymów do rozkładu skrobi, co pozwala na uzyskanie odpowiedniej gramatury produkowanego papieru. Enzymy znajdują wreszcie bardzo szerokie zastosowanie w produkcji środków czystości i kosmetyków jako naturalne biodetergenty. Dodawane do środków czystości proteazy ułatwiają usuwanie plam pochodzenia białkowego. Z kolei amylazy usuwają skutecznie plamy ze skrobi. Do uzyskania efektu wywabiania plam tłuszczu do produktów dodawane są lipazy. Zdecydowana większość obecnie dostępnych w sprzedaży proszków do prania, płynów do zmiękczania tkanin, a także wiele kosmetyków, w tym między innymi past do zębów, zawiera mniejsze lub większe ilości enzymów.
Enzymy to wielkocząsteczkowe związki peptydowe pełniące wiele najróżniejszych funkcji w organizmach ssaków. Obecnie znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle, również w produktach przeznaczonych dla zwierząt. W dzisiejszych czasach wszystkie zaawansowane wysokiej jakości środki przeznaczone do higieny zewnętrznej w mniejszym lub większym stopniu zawierają składniki enzymatyczne. Enzymy nie mają właściwości alergizujących i bardzo rzadko wywołują działania niepożądane, w związku z tym są bezpieczne w stosowaniu.
Firma Beaphar w swojej gamie produktów linii dentystycznej oferuje enzymatyczny żel do stosowania na zęby u psów i kotów. Zawarte w nim enzymy oksydaza glukozowa i proteaza ograniczają wzrost bakterii płytki nazębnej oraz pomagają usunąć pozostałości materii organicznej z przestrzeni międzyzębowych. Żel ma smak mięsa i nie wymaga płukania, dzięki czemu cały zabieg nie naraża zwierzęcia na niepotrzebny stres.
Należy pamiętać, iż regularna higiena zębów naszego podopiecznego uchroni go przed całą gamą schorzeń związanych z przyzębiem, dziąsłami oraz błoną śluzową jamy ustnej.
mgr farm. Łukasz Sitek
Kierownik Hurtowni Beaphar
Enzymy w branży zoologicznej
Od jakiegoś czasu środki enzymatyczne są stosowane również w branży zoologicznej. Zawierają je między innymi pasty, żele i płyny do mycia i płukania jamy ustnej psów i kotów, a także rozmaite produkty higieniczne służące do czyszczenia klatek, kuwet, a także do mycia podłóg w celu usunięcia śladów pozostawionych przez zwierzęta. Jakie są zalety tych środków w porównaniu z ich czysto chemicznymi odpowiednikami?
Bardzo wysoka skuteczność działania – nowoczesne, dobrej jakości produkty zawierające formuły enzymatyczne dorównują skutecznością klasycznym odpowiednikom chemicznym, doskonale usuwając zanieczyszczenia i brud. Co więcej, działają znacznie szybciej od nich, a przy tym stosunkowo delikatnie, dzięki czemu nie uszkadzają nawet delikatnych powierzchni i tkanin. Dodatkowo są wysoce skuteczne już w minimalnych stężeniach, co znacząco obniża koszty produkcji takich środków.
Bezpieczeństwo działania – produkty oparte na syntetycznych enzymach są wysoce bezpieczne dla zwierząt, a także dla ludzkich członków rodziny, ponieważ tylko w wyjątkowych przypadkach powodują alergię. Pod tym względem biją na głowę klasyczne chemiczne odpowiedniki.
Brak toksyczności – w porównaniu z klasycznymi detergentami produkty oparte na formułach enzymatycznych nie są trujące dla ludzi i zwierząt, dzięki czemu można bezpiecznie je stosować nawet w przypadku posiadania wyjątkowo delikatnych pupili szczególnie wrażliwych na wszelkiego rodzaju zatrucia chemiczne (np. niektóre gady i papugi).
Przyjazność dla środowiska – w porównaniu z tradycyjnymi środkami chemicznymi opartymi między innymi na kwasach produkty z formułami enzymatycznymi są o wiele bardziej bezpieczne dla naszej planety i to zarówno, jeśli chodzi o proces ich produkcji, jak i późniejszego rozkładu. Ulegają one szybkiej, naturalnej biodegradacji, dzięki czemu nie zatruwają środowiska. Co więcej, proces produkcji środków opartych na formułach enzymatycznych zużywa o wiele mniej energii niż w przypadku tradycyjnych detergentów. Tym samym produkty enzymatyczne są powszechnie uznawane za proekologiczne i bezpieczne dla naszej planety.
W branży zoologicznej formuły enzymatyczne w sposób szczególny sprawdzają się w produktach do higieny jamy ustnej zwierząt. Wspomagają rozwój mikroflory i pomagają w skutecznej hydrolizie pozostałości jedzenia w jamie ustnej, dzięki czemu wspomagają zwalczanie płytki nazębnej, chorób przyzębia i nieprzyjemnego zapachu. Ich producenci w celu uatrakcyjnienia produktu dla zwierzęcia najczęściej stosują dodatki smakowe imitujące smak mięsa, wątróbki lub innego atrakcyjnego dla pupila przysmaku.
Opiekunowie czworonogów na każdym etapie ich rozwoju mogą się zetknąć z problemem przykrych „niespodzianek” – zabrudzeń odzwierzęcych, nieprzyjemnego i trudnego do wywabienia zapachu moczu czy odchodów. Problem ten jest powszechny, może dotyczyć szczeniąt i kociąt na etapie nauki higieny, dorosłych zwierząt z problemami behawioralnymi oraz seniorów ze schorzeniami natury urologicznej. W przypadku kotów niewychodzących dochodzi kwestia higieny kuwety, która jest w zasadzie codzienną koniecznością. A przykry i trudny do wywabienia zapach to problem z kategorii naglących, na który potrzebne jest szybkie i skuteczne rozwiązanie. W odpowiedzi polecamy naszą topową serię Mr. Smell opracowaną właśnie z myślą o tego typu problemach. Mr. Smell to cała gama rozwiązań bioenzymatycznych: spraye neutralizujące zapachy organiczne pozostawione przez różne gatunki zwierząt w miejscach do tego nieprzeznaczonych, spraye pomagające utrzymać świeżość w kuwetach dla kotów i klatkach dla gryzoni, płyny do podłóg oraz płyny do prania i płukania pomagające pozbyć się zapachów pozostawianych przez zwierzęta na tkaninach materiałowych. Produkty marki Mr. Smell dostępne na rynku już od ponad dekady, nieustannie cieszą się renomą oraz zaufaniem opiekunów, behawiorystów i lekarzy weterynarii. Są kojarzone ze skutecznością, solidnością oraz oczywiście charakterystycznym żółtym opakowaniem.
Katarzyna Gębala
Brand manager
Jak prawidłowo stosować produkty z formułami enzymatycznymi?
Oferując klientom produkty dla zwierząt zawierające formuły enzymatyczne, bardzo ważne jest dokładne poinformowanie kupującego o konieczności przestrzegania zaleceń producenta danego środka. Zalecenia te dotyczą zarówno sposobu stosowania, jak i przechowywania produktu. Wiele formuł enzymatycznych jest bowiem stosunkowo nietrwałych i nieprawidłowo przechowywane, na przykład w zbyt wysokiej temperaturze, mogą ulegać przedwczesnemu rozkładowi, co znacząco zmniejsza skuteczność stosowania danego preparatu. Poza tym bardzo istotny jest również sposób stosowania produktu tak, aby jak najlepiej spełnił on swoje zadanie.
Nowoczesne produkty dla zwierząt oparte na formułach enzymatycznych zdecydowanie warto wprowadzać do oferty każdego sklepu zoologicznego. Ich sprzedaż jest stosunkowo prosta, bowiem klienci doceniają je za bezpieczeństwo, proekologiczność i wysoką skuteczność stosowania. Oferując je, przyczyniamy się tym samym nie tylko do poprawienia dobrostanu domowych pupili, lecz także robimy coś dobrego dla naszej planety.