Mimo spadku siły nabywczej polskiego społeczeństwa, spowodowanego wysoką inflacją, rynek artykułów pielęgnacyjnych dla zwierząt towarzyszących w Polsce stale rośnie. Związane jest to zarówno ze wzrostem populacji zwierząt domowych, jak i trendem humanizacji. Jak wynika z badania Euromonitor International „Voice of the Consumer: Lifestyles Survey”, 68% polskich opiekunów zwierząt domowych traktuje swoje zwierzęta jak ukochanych członków rodziny, czyli zaledwie o 1% mniej niż na całym świecie. Trend humanizacji od dawna napędza sektor karm premium dla zwierząt domowych, przysmaków i miksów, a także kategorie zabawek i akcesoriów dla zwierząt domowych. Kształtuje on też rozwój nowych produktów, w wyniku czego pojawiają się produkty odpowiadające żywności dla ludzi, takie jak lody, buliony czy koktajle – smoothies.
Analiza: Ekaterina Tretyakova
Konsultantka w Euromonitor International
Tłumaczenie z j. ang. Joanna Zarzyńska
Inwazja na Ukrainę doprowadziła do znacznego wzrostu cen jednostkowych, co spowodowało spadek siły nabywczej społeczeństw. Miało to poważniejszy wpływ na kraje Europy Wschodniej w porównaniu z innymi regionami, zwłaszcza na kraje sąsiadujące, położone w pobliżu strefy konfliktu, ponieważ były one bardziej zależne od łańcuchów dostaw z Rosji i Ukrainy. Wraz ze spadkiem dochodów rozporządzanych (dochodów netto) rynek pet care stał się bardziej spolaryzowany. Podczas gdy opiekunowie zwierząt domowych o wyższych dochodach pozostają wierni swoim ulubionym markom i szukają opcji premium, konsumenci o niższych dochodach przechodzą na oferty marek własnych i dyskontów. Doprowadziło to do spadku wolumenu kategorii karmy dla zwierząt domowych ze średniej półki cenowej w latach 2022–2023, na którą najbardziej wpływa inflacja. Pod względem wartości wysoka inflacja spowodowała dwa kolejne skoki wielkości rynku produktów do pielęgnacji zwierząt domowych w latach 2022 i 2023 w związku z rozwojem sektora ekonomicznego i premium (ryc. 1.).
Wykorzystując ten trend, marki własne coraz bardziej poprawiają jakość swoich produktów, aby konkurować z markowymi alternatywami i pozycjonować swoje produkty jako produkty premium. Wyjście Tesco z Polski w 2022 roku wzmocniło pozycję pozostałych marek własnych, które w 2023 roku obejmują łącznie 26% całej sprzedaży artykułów pet care w Polsce.
W ciągu najbliższych pięciu lat segment premium będzie charakteryzował się najszybszym wzrostem w Polsce i w ogóle w Europie. W ramach opcji premium konsumenci coraz częściej poszukują zdrowych opcji opartych na naturalnych i funkcjonalnych składnikach. Według raportu Euromonitor International „Product Claims and positioning” , pięć najpopularniejszych oświadczeń (ang. claims) dotyczących karmy dla zwierząt domowych w Polsce to: wysoka zawartość białka, dobre źródło witamin, brak sztucznych konserwantów, naturalność i brak zbóż (grain free). W ujęciu globalnym Polska charakteryzuje się stosunkowo dużą obecnością produktów z oświadczeniami, a w oświadczeniach o wysokiej zawartości białka w skali globalnej znajduje się w pierwszej dziesiątce krajów (ryc. 2.).
Oczekuje się, że ta tendencja ulegnie wzmocnieniu w przyszłości wraz ze wzrostem dywersyfikacji, ponieważ oferta będzie coraz częściej odpowiadać konkretnym potrzebom, etapom życia, stylowi życia lub stanowi zdrowia zwierząt domowych. Marki premium również czerpią korzyści z trendu zrównoważonego rozwoju, wprowadzając innowacje, takie jak produkty na bazie owadów dla opiekunów zwierząt dbających o środowisko. Na przykład firma Eat small wprowadziła na polski rynek wysokobiałkową suchą karmę na bazie owadów dla psów, natomiast Brit wprowadził na rynek polski wysokobiałkową suchą karmę na bazie owadów dla dorosłych kotów z alergią pokarmową.
W czasie pandemii główne kanały sprzedaży artykułów pielęgnacyjnych dla zwierząt w Polsce, dyskonty oraz sklepy zoologiczne i supermarkety doświadczyły intensywnej konkurencji ze strony e-commerce. Jednak wraz ze zwolnieniem ograniczeń związanych z Covid-19 dynamika wzrostu ustabilizowała się, a specjalistyczne sklepy dla zwierząt domowych i dyskonty zyskują na popularności ze względu na niższą cenę i dostępność konsultacji z doradcą w sklepie. Specjaliści lekarze weterynarii również zwiększają swój udział w rynku, ponieważ doradzają konsumentom poszukującym zdrowych opcji premium. Kanały te rozwijają się kosztem nowoczesnych i tradycyjnych detalistów typu sklepy spożywcze, które stale tracą swój udział. Dzięki obecności w wielu kanałach komunikacji i umożliwieniu bezproblemowych doświadczeń zakupowych firmy mogą zyskać szerszą grupę klientów, dlatego obecność w omnichannel będzie jednym z kluczowych trendów nadchodzących lat.