,,Psy ras dużych i olbrzymich z biegiem czasu zaczynają się cieszyć coraz większą popularnością. Choć zarówno odchów szczeniąt, jak i utrzymanie w zdrowiu dorosłego osobnika nie należy do łatwych zadań, to w istocie przedstawiciele ras XL i XXL mają swoje grono miłośników. Do wspomnianych grup psów zalicza się rasy, których masa ciała w dorosłym wieku osiąga powyżej 25 kg (rasy duże) oraz 45 kg (rasy olbrzymie). Są to zwierzęta, które w krótkim okresie czasu, bo przez około piętnaście miesięcy, osiągają swoją masę docelową. A co za tym idzie, ich organizm staje przed trudnym wyzwaniem fizjologicznym. Dla rozwijającego się młodego organizmu, a zwłaszcza kośćca, utrzymanie tak dużej masy ciała wiąże się z wysiłkiem oraz możliwymi zagrożeniami na drodze rozwoju. Tutaj kluczowe znaczenie ma żywienie w pierwszych miesiącach życia. Szczęśliwie większość opiekunów ogromnych psów jest tego świadoma. Żywienie to nie wszystko, pozostaje jeszcze czynnik genetyczny (dopuszczanie do rozrodu zwierząt wolnych od wad genetycznych) oraz czynnik środowiskowy (utrzymanie psa, rodzaj oraz natężenie ruchu, jakiemu pies jest poddawany).”
Jednym słowem wszystko z rozsądkiem: odpowiedni wybór szczenięcia, prawidłowe żywienie oraz aktywność fizyczna dostosowana do wieku oraz wielkości psa może stać się kluczem do sukcesu. Po drugiej stronie mamy zwierzęta starsze, które zwykle z racji wieku są obciążone problemami układu ruchu, głównie spowodowanymi rozwojem chorób zwyrodnieniowych, długotrwałych procesów zapalnych czy rozwijającym się procesem nowotworowym (psy ras olbrzymich są szczególnie na nie narażone).
Osobnym tematem gdzieś pomiędzy szczeniętami, a weteranami są psy sportowe, u których układ ruchu jest zwykle narażony na kontuzje i obciążenia związane z intensywną aktywnością fizyczną. W trosce o stawy rosnących szczeniąt ras dużych oraz psów uprawiających dyscypliny sportowe duży nacisk kładziemy na profilaktykę, zaś w przypadku seniorów walczymy o poprawę komfortu życia.
Profilaktyka
Profilaktykę zaczynamy już wybierając hodowlę, z której nabędziemy szczenię. Najważniejsze wiadomości jakie powinniśmy uzyskać to status zdrowotny rodziców – para hodowlana powinna być wolna od chorób genetycznych stawów, zarówno biodrowych jak i łokciowych. Drugim ważnym elementem w zapobieganiu jest wybór sposobu karmienia, tak aby młody organizm był dobrze odżywiony. Nie wystarczy karmić, żeby zapewnić zdrowie. Trzeba się skupić na dokonaniu dobrego wyboru w kwestii karmienia abyśmy podając jedzenie przede wszystkim odżywiali, a wtedy organizm sam może prawidłowo budować kościec.
Żywienie jest tematem zawiłym, gdyż opiekun ma do wyboru co najmniej cztery metody. Najbardziej powszechne to: pełnoporcjowe karmy suche, posiłki przygotowywane w domu – gotowane, posiłki przygotowywane w domu surowe – BARF, dieta mieszana. Każdy z tych rodzajów diet ma swoje zalety i odpowiednio stosowany powinien w prawidłowy sposób odżywiać psa (masa mięśniowa) oraz budować jego kości i stawy. Karmienie za pomocą suchej karmy pełnoporcjowej jest wygodnym sposobem dla wielu opiekunów. Tutaj producent karmy zapewnia nas, iż dany produkt gwarantuje zdrowe żywienie. Musimy pamiętać, iż na ten moment do wyboru mamy wiele rodzajów karm, aby podjąć dobrą decyzję powinniśmy wziąć pod uwagę kilka czynników:
– karmę dobieramy do wieku i wielkości psa
– wybieramy karmy z wysoką zawartością mięsa, możliwie jak najmniejszą ilością zbóż (najlepiej bezzbożowe), pożądane są owoce, zioła, warzywa, składniki dobroczynnie wpływające na stawy. Obecnie większość karm rekomendowanych dla ras dużych i olbrzymich dostępnych na półkach sklepowych zawiera już w swoim składzie takie elementy jak: glukozamina, siarczan chondroityny, witamina C czy MSM (metylosulfonylometan, czyli metylosiarczan metanu – organiczny związek siarki o wysokiej przyswajalności; siarka jest składnikiem kolagenu). Ich ilość jest dostosowana do potrzeb zwierzęcia.
Suplementacja
Podstawową zasadą jest dietoprofilaktyka, prawidłowe odżywianie w okresie rozwoju zwykle powinno wystarczyć. Problem pojawia się w sytuacjach, kiedy zwierzę jest obciążone chorobami (dysplazje, zwyrodnienia, urazy), wtedy jedną z możliwości jest zastosowanie w diecie dodatkowych składników, które będą miały działanie ochronne na chrząstkę stawową, bądź też będą zmniejszały istniejący stan zapalny, jak i reakcje bólowe. W chwili obecnej mamy ogromny wybór różnego rodzaju preparatów przeznaczonych do stosowania w schorzeniach układu kostnego. Zwykle suplementy zawierają takie składniki jak: glukozamina i chondroityna, kolagen, MSM, czarci pazur, przeciwutleniacze (witamina C, witamina E), cysteina, melatonina, flawonoidy, luteina, likopen. Wszystkie wymienione substancje wykazują dobroczynny wpływ na aparat ruchu, począwszy od poprawienia odżywienia chrząstki stawowej, hamowania powstawania mikrozakrzepów, utrzymania odpowiedniej ilości wody w stawie oraz zaopatrzenia w krew, a skończywszy na wyciszaniu procesów zapalnych i działaniu przeciwbólowym. W zasadzie, skupiając się na prawidłowym odżywianiu poprzez urozmaiconą dietę, powinniśmy dostarczać każdy z tych elementów, niemniej jednak zwierzęta obarczone już istniejącym problemem należy wspomóc dodatkową suplementacją najlepiej preparatem z gotową kombinacją składników. W chwili obecnej mamy do wyboru szereg produktów w różnych formach podania (tabletki, syrop, proszek, kąski, karma weterynaryjna) oraz o najróżniejszym składzie. Decyzje dotyczące zastosowania konkretnego preparatu powinien podejmować lekarz weterynarii, w oparciu o zebrany wywiad oraz badanie kliniczne pacjenta, działania na własną rękę opiekuna mogą przynieść niepożądane skutki. Prócz tego wciąż trwają dyskusje dotyczące zasadności stosowania suplementacji w postaci glikozaminoglikanów, w środowiskach naukowych istnieją sprzeczne doniesienia dotyczące wyników o procencie wchłaniania suplementów z przewodu pokarmowego (istotna jest dawka oraz forma podania substancji). Niemniej jednak doświadczenia w codziennej praktyce pokazują w przeważającej liczbie przypadków dobroczynny wpływ terapii u psów chorych – suplementacja chondroprotektorami połączona jest zwykle z rehabilitacją i dodatkowym leczeniem. Pacjenci, u których najczęściej widać wyraźny efekt stosowania suplementacji to zwierzęta obarczone chorobą zwyrodnieniową stawów bądź dysplazjami stawów biodrowych/łokciowych. Dzięki chondroprotektorom połączonym z czarcim pazurem, bądź kwasami omega 3 często udaje się uzyskać efekt poprawy komfortu życia poprzez usunięcie bólu. Lekarze praktycy zwracają także uwagę, że pacjenci, u których stosowano suplementację o odpowiednim dla schorzenia składzie związków aktywnych mieli szansę na odstawienie niesterydowych leków przeciwzapalnych, co jest ulgą dla organizmu. Większość suplementów przeznaczonych dla schorzeń aparatu ruchu nie posiada przeciwwskazań do stosowania, niemniej jednak nie powinno się ich stosować stale. Zwykle ulotki zawierają informacje dotyczące długości stosowania terapii oraz zalecanych przerw w suplementacji – koniecznie trzeba się z nimi zapoznać, żeby doradzić klientowi w sklepie. Aczkolwiek sposób leczenia zawsze należy dobrać do sytuacji danego zwierzęcia, najlepiej w porozumieniu z lekarzem weterynarii.
Aktywność fizyczna
Ruch będzie miał niemałe znaczenie w chorobach układu ruchu, jednakże powinien to być ruch dostosowany do danego zwierzęcia i jego problemu. Kości są utrzymywane przez mięśnie, w związku z tym nie wolno nam zapominać o pracy nad rozwinięciem odpowiedniej masy mięśniowej. W przypadku rosnących psów dużych ras zaleca się ograniczenie intensywnego ruchu w okresie rozwoju, do około piętnastego miesiąca życia, zwracamy szczególną uwagę na rodzaj aktywności. Raczej nie będą zalecane zabawy bez kontroli skupiające się na intensywnym bieganiu, skakaniu i ostrym hamowaniu, podobnie sprawa dotyczy niekontrolowanego aportowania. Rodzaj ruchu najbardziej pożądany dla ochrony stawów to pływanie oraz spacery po różnych płaszczyznach (wysoka trawa, piasek itp.), w ten sposób będziemy pracować nad rozwinięciem masy mięśni, bez gwałtownego obciążenia stawów. Trzeba też pamiętać, że budujemy masę mięśniową, a nie otłuszczamy zwierzę – nadwaga i otyłość są również czynnikiem niebezpiecznie obciążającym stawy.
Kierownik sprzedaży Game Dog Performance Nutrition
,,Wsparcie stawów i całego układu ruchu jest szczególnie istotne w przypadku psów ras dużych i olbrzymich, które często już w młodym wieku cierpią z powodu chorób stawów. Prawidłowa suplementacja, prowadzona już w wieku szczenięcym, może uchronić psa przed wieloma dolegliwościami ze strony układu ruchu. Z kolei uzupełnienie substancjami chondroprotetycznymi diety dorosłego bądź starszego psa rasy dużej powinno opóźnić wystąpienie zwyrodnień stawów bądź załagodzić dolegliwości, które już się pojawiły, zwiększając tym samym komfort poruszania się zwierzęcia. Należy również pamiętać, że bardzo ważnym czynnikiem chroniącym stawy i cały szkielet psa, jest gorset mięśniowy. Regularny ruch zapewnia psu odpowiednie rozbudowanie mięśni, które z kolei stanowią doskonałą amortyzację dla stawów, czyniąc kości i stawy odporniejszymi na uszkodzenia i kontuzje. Dlatego wybierając suplementację warto poszukać preparatów kompleksowo wspierających cały układ ruchu zwierzęcia.”
Podsumowując, w trosce o zdrowie psów ras dużych i olbrzymich powinniśmy działać na wielu płaszczyznach, począwszy od wyboru szczenięcia po zdrowych rodzicach, poprzez prawidłowe i racjonalne odżywianie, a skończywszy na aktywności fizycznej dostosowanej do wieku oraz wielkości psa. Suplementacja jest ważnym elementem dla psów obarczonych schorzeniami układu ruchu oraz zwierząt predysponowanych do ich wystąpienia. Niemniej jednak aby dokonać najlepszego wyboru leczenia oraz suplementacji właściwym preparatem warto zawsze zasięgnąć opinii lekarza weterynarii, który na podstawie badania klinicznego oraz wykonanej diagnostyki będzie w stanie dobrać odpowiedni specyfik.
