,,Wiele osób marzy o posiadaniu pięknego długowłosego kota, z imponującą okrywą włosową. Jednak wymaga to sporego wkładu pracy opiekuna oraz umiejętności pielęgnacyjnych. Wiele rad co do utrzymania kota nowy właściciel dostanie od hodowcy, ale także sklep zoologiczny może pełnić istotną rolę doradczą – znając specyfikę potrzeb włosa długiego, a także nowości na rynku produktów dla kotów, możemy znacząco wpłynąć na działania właściciela zwierzęcia i zyskać wdzięcznego klienta.”
Czesanie
Koty półdługowłose i długowłose oprócz zabawy z opiekunem będą angażowały go także w regularne zabiegi pielęgnacyjne – podstawowym jest czesanie. Do czesania należy przyzwyczaić już kocięta i musi im się ono kojarzyć pozytywnie – zapoczątkowuje ten proces hodowca, kontynuuje właściciel. Do czesania niezbędny jest zestaw narzędzi: szczotka o dłuższych zębach, pudlówka, grzebień gęsty i rzadszy. Tutaj sprzedawca może popisać się swoją wiedzą, wyjaśniając skąd wynika potrzeba kilku narzędzi. Grzebienie służą do tzw. finiszu (gęsty grzebień metalowy lub plastikowy pozwoli usunąć efektywniej podszerstek), natomiast podstawowe czesanie wykonujemy szczotką – do groomingu zwierząt, nie „ludzką”!
Szczotki są przystosowane do wymogów szaty zwierząt oraz ich skóry. Powinny mieć stosunkowo miękkie zęby (uginające się pod naciskiem dłoni – test nacisku to podstawowy test oceny szczotki), ale mocno osadzone w podstawie szczotki, odporne na wyginanie i wpadanie do środka. Zęby nie mogą być ostro zakończone, bo wówczas mogłyby rysować, podrażniać i ranić delikatną skórę kota. Natomiast unikamy szczotek z kulkami na końcach – nie są to szczotki dobre dla zwierząt, nie wspomagają kondycji włosa. Również plastikowe piny – jak w szczotkach dla ludzi – mogą powodować silne elektryzowanie się włosa. Generalnie żadna szczotka elektryzująca włos nie jest dobra – stąd na rynku narzędzia z efektem antystatycznym – w drewnianej obudowie. Mniej istotna jest powierzchnia (wielkość) szczotki – każdy ma swoje preferencje i optymalną mechanikę czesania. Z tym, że większa szczotka lepiej sprawdzi się przy czesaniu np. grzbietu, a mniejsza do portek, czy okolic pod pachami.
Właściciel powinien przygotować się na konieczność bardzo regularnych zabiegów i systematyczność (najlepiej codziennych – zwłaszcza w okresach linienia; przynajmniej 2-3 razy w tygodniu). Bez tego trudno oczekiwać efektownej szaty. Regularne czesanie ograniczy też ilość włosa połykanego przez zwierzę (ryzyko powstawania tzw. kul włosowych). Techniki efektywnego czesania trzeba się nauczyć. Czeszemy włos od samej skóry, nie tylko górne warstwy, „po wierzchu” – inaczej nie unikniemy zbijania się włosa. Szczególne miejsca predylekcyjne do powstawania kołtunów to pachy, pachwiny, za uszami, w okolicy portek, delikatnie warstwa po warstwie można rozczesywać pudlówką. Nigdy nie ciągniemy ani nie szarpiemy kołtunów, tylko stopniowo je rozplątujemy. Koty bardzo źle reagują na ból i szybko mogą się zniechęcić do czesania. Dopiero po szczotkowaniu można użyć grzebienia o długich i rzadkich zębach. Nie muszą być to zęby obrotowe. Zdecydowanie powinny być metalowe, dobrze gdy są osadzone w drewnianej rączce. Do usuwania podszerstka można użyć grzebienia gęstego – ale też po wcześniejszym szczotkowaniu, inaczej grzebień utknie we włosie. Niektórzy preferują do tego celu grzebienie–grabki, osadzone w poprzek, jako łatwiejsze do manipulowania. Grzebień, czy szczotka powinny dobrze „leżeć w ręce” – czyli być wygodne do trzymania, nie wyślizgiwać się z ręki – także wybierając narzędzie trzeba też na to zwrócić uwagę.
Koty długowłose można czesać z włosem i pod włos (podnosi to włos i ułatwia rozczesanie od skóry). Poleca się zaczynać czesanie od okolic głowy i kryzy. Do pomocy przy rozczesaniu kołtunów można użyć specjalnego sprayu lub pudru/talku. Ogon u kotów puszystych (np. syberyjskich) można czesać szczotkami o włosiu naturalnym. Tu znowu przyda się specyficzna wiedza na temat ras – u niektórych ras ogona czesać nie wolno, albo robi się to niezwykle delikatnie (np. maine coon)!
Dostępne na rynku narzędzia typu furminator – czyli narzędzia do usuwania podszerstka, można wykorzystywać także dla kotów. Jest to świetny wybór w okresie linienia, gdzie trzeba efektywnie usuwać duże ilości gubionego włosa. Warto pokazać prawidłowy sposób użycia narzędzia, gdyż nieumiejętna technika wyczesywania może prowadzić do nadmiernej utraty włosa!
Produkty Professional Pet Grooming dostępne są w trzech rozmiarach: S, M, L dostosowanych do wielkości czworonoga. www.furtrim.eu”
Kiedy zaniedba się zabiegi pielęgnacyjne i futro jest bardzo zbite, wręcz sfilcowane (może być to bardzo niebezpieczne dla zwierzęcia, gdyż pod taki filcem łatwo dochodzi do odparzeń skóry), trudno jest bezboleśnie usunąć takie kołtuny. Wówczas można zastosować specjalne narzędzia do usuwania zbitków sierści, które mają zęby z cienkimi ostrzami. Oczywiście w ostateczności kołtuny się wycina nożyczkami.
Ponieważ wielu właścicieli po pewnym czasie uświadamia sobie, że nie jest w stanie prawidłowo kota pielęgnować – warto mieć w sklepie kontakt do zaprzyjaźnionego salonu groomerskiego, w którym kota rozczeszą lub przygotują fryzurę „na krótko”. Będzie to zdecydowanie lepsze i estetyczniejsze dla zwierzęcia niż życie w kołtunach.
Kosmetyki do włosów
Przy rozczesywaniu pomocne mogą być płynne odżywki do włosa w spray’u lub aerozolu. U kotów długowłosych nanosi się je na poszczególne warstwy włosa przy szczotkowaniu. Można używać odżywek w spray’u zarówno na suchy włos, jak i po kąpieli. Mają działanie antystatyczne. Czesanie kotów długowłosych na sucho może powodować splątywanie i elektryzowanie się włosa.
Dla kotów długowłosych z podszerstkiem szczególnie polecane są pudry. Ułatwiają rozczesywanie i rozkołtunianie włosa, szczególnie w okolicach wrażliwych, za uszami, pod pachami, na brzuchu, na portkach. Puder nadaje sierści pożądaną teksturę, jednocześnie usuwa nadmiar wilgoci i tłuszczu. Nanosimy go na włos, a następnie wyczesujemy. Działa odświeżająco – ma dość przyjemny zapach. Nadaje się do ukrycia zabrudzenia np. od moczu. Można go stosować do każdego koloru włosa. Jest dostępny również w wersjach do dwóch typów sierści – miękkiej (smooth) oraz twardej (harsh). Pudry przydają się bardzo do pielęgnacji okolic nasady ogona u niekastrowanych kocurów (ogon czyści się także przy użyciu specjalnych past groomerskich).
Dla osobników, które posiadają sierść podatną na kołtunienie warto polecać preparaty typu rozkołtuniacz (ang. detangling). Dzięki odpowiednio opracowanej formule ułatwiają rozdzielenie zbitego włosa oraz wyczesanie kołtunów. Zasadą stosowania jest spryskiwanie włosa, pozostawienie preparatu na 5-10 minut, a następnie delikatne rozdzielanie splątanego włosa, potem można przejść do szczotkowania właściwego.
Kąpiele
Koty czasem wymagają także kąpieli. Zasadniczo powinno się je kąpać jak najrzadziej (oczywiście nie mówimy tu o kotach wystawowych – tutaj o zasadach kąpieli informuje hodowca), jedynie w przypadku silnego zabrudzenia. Koty z powodzeniem myją się same – zdarza się, że wraz z wiekiem zdolność samopielęgnacji ogranicza się – trzeba zwierzę obserwować, kiedy kot przestaje się myć albo myje się patologicznie (np. wylizywanie jednego boku) może to świadczyć o chorobie bądź zaburzeniu behawioralnym. Niekiedy niezbędne są kąpiele lecznicze (choroby dermatologiczne) lub zwalczające pasożyty zewnętrzne. Nie kąpie się kotek ciężarnych ani małych kociąt – byłby to dla nich zbyt duży stres. Ewentualnie można je przetrzeć wilgotną gąbką.
Przed przystąpieniem do kąpieli należy naszykować wszystkie potrzebne rzeczy, aby zabieg przebiegał sprawnie. Kot powinien mieć uprzednio przycięte pazury – ograniczy to ewentualne urazy osoby kąpiącej 🙂 . Uprzednie wyczesanie kota zmniejszy ilość wypadającego włosa podczas kąpania. Właściwie najbezpieczniej jest, żeby przy zabiegu były obecne dwie osoby. Zabezpieczamy drzwi i okna łazienki, żeby spanikowane zwierzę nie uciekło. Kota delikatnie wkładamy do miski lub brodzika o płaskim dnie (zabezpieczonym przed ślizganiem matą) i wypełnionej niewielką ilością wody. Jedna osoba przytrzymuje zwierzę za kark. Nawilżamy sierść wodą (gąbką lub z kubeczka, większość kotów panicznie reaguje na namaczanie prysznicem), woda powinna być ciepła – jak dla niemowląt. Następnie rozprowadzamy delikatnie szampon (zgodnie z zaleceniami producenta, niektóre mogą wymagać uprzedniego rozcieńczenia), wmasowując go, a nie wcierając, aby uniknąć kołtunienia sierści. Szampon powinien być odpowiednio dobrany, do rodzaju włosa. Chronimy uszy, oczy i nos zwierzęcia przed dostaniem się tam szamponu. Dokładnie spłukujemy pianę. Kota zawijamy w ręcznik, aby odcisnąć wodę z sierści (nie wycieramy), często przydatne są dwa ręczniki, aby skutecznie usunąć nadmiar wody. Dobry efekt osuszający dają ręczniki z mikrofazy. Koty długowłose wymagać będą dosuszenia suszarką. Zwierzę po kąpieli należy chronić przed przeciągami i nie wypuszczać na dwór. Im mniejszy będzie stres podczas kąpieli tym lepiej kot zniesie następny zabieg pielęgnacyjny.
Firmy kosmetyczne oferują szeroką gamę kosmetyków dedykowanych dla kotów. Zarówno linie szamponów do tradycyjnej kąpieli na mokro (delikatnie myjące, oczyszczające i niwelujące przykre zapachy, poprawiają kondycję włosa natłuszczając go i nadając połysk) jak i tzw. suche szampony (w formie pudru lub spray’u, z którego po zadozowaniu powstaje pianka – do jej nakładania przyda się gąbka). One nie wymagają użycia wody. Sprawdzą się w sytuacji awaryjnej, w podróży, dla zwierząt chorych, czy młodych. Preparat wmasowuje się we włos, a następnie dokładnie wyczesuje. Dają efekt oczyszczenia sierści, odtłuszczenia, nadają okrywie włosowej przyjemny zapach.
Szampony są nacelowane do potrzeb. Oprócz klasycznych produktów do wszystkich rodzajów włosa, możemy zaoferować szampony dla kociąt od 6. tygodnia życia (delikatnie myjące, nie podrażniające). A także produkty dla konkretnego rodzaju włosa, w tym dla kotów półdługowłosych oraz długowłosych (szampony ograniczają elektryzowanie się włosa oraz jego zbijanie się). Dla osobników wystawowych można dobrać szampony z linii zwiększających objętość. A także z linii dla konkretnego umaszczenia, dla wzmocnienia koloru: białe i jasne (usuwanie przebarwień, również przez zastosowanie wybielaczy optycznych), ciemne, czarne. Efekt wzmocnienia koloru dają także preparaty intensyfikujące kolor (do sierści białej i czarnej). Mają formułę pudru w spray’u. Nie osypują się ani nie sklejają włosa. Zapewniają dodatkowy efekt odświeżenia. Zmywa się je przy kąpieli. W szamponach można znaleźć wiele składników aktywnych, jak np.: aloes, proteiny jedwabiu, oleje (np. norkowy, kokosowy), lanolinę, hydrolizaty keratyny i elastyny, witaminy, wyciąg z kiełków pszenicy, a nawet kocimiętkę ;).
Koniecznie trzeba pamiętać też o nawilżaniu i odżywianiu włosa. Stąd po kąpieli wskazane byłoby zastosowanie odżywki w kremie czy balsamie. Nakłada się je na wilgotny włos i następnie spłukuje. Poprawiają one kondycję włosa i chronią jego strukturę. Można wykorzystać także wspomniane powyżej odżywki w spray’u. Ostrożnie ze środkami do pielęgnacji, które nakłada się na włos u kotów o sierści białej i jasnej – one mogą przebarwiać (tak jak np. słynny olejek norkowy, który zażółci białą szatę; lepszy jest olej migdałowy).
Czyszczenie oczu i uszu
Jako uzupełnienie pielęgnacji, traktujemy czyszczenie oczu i uszu – niektóre koty mają tendencje do zacieków. Problem ten dotyczy zwłaszcza zwierząt o dużych, wypukłych oczach i skróconych pyskach (np. persy). U nich najlepiej stosować formę przymoczki, a potem osuszyć okolicę czystym wacikiem. Płyny bądź chusteczki do pielęgnacji oczu służą do delikatnego oczyszczania oczu i okolic z nadmiaru wydzieliny oraz kurzu. Płyny mają delikatne działanie, w tym przeciw drobnoustrojowe. Chusteczki są bezwonne, hipoalergiczne, do stosowania od 6. tygodnia życia kociąt. Łatwiej wziąć je np. w podróż.
Preparaty do czyszczenia uszu są to środki w płynie bądź emulsji, zawiesinie, a także w formie płatków i chusteczek nasączonych preparatem aktywnym. Usuwają zabrudzenia i nadmiar wydzieliny oraz złuszczone komórki naskórka, łagodzą podrażnienia. Ograniczają przykry zapach z uszu. Niektóre preparaty zawierają środki o cechach substancji czynnej, jak przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, co pozwala na zwalczanie drobnoustrojów wywołujących stany zapalne uszu. Chusteczki i płatki można wykorzystać także do czyszczenia innych miejsc wrażliwych, jak oczy, czy okolice intymne.
Dieta
Nie ma mowy o obfitej, pięknej szacie, jeśli dieta zwierzęcia nie jest odpowiednio zbilansowana. Zatem zawsze omawiając z właścicielem kwestie pielęgnacji trzeba poruszyć wątek karm i suplementów diety na sierść (kwasy n-3 i n-6, biotyna, ekstrakt z drożdży itd.). Na rynku są linie karm dedykowane danej rasie kotów, których formuły uwzględniają także potrzeby skóry i okrywy włosowej.
Nie zawsze też kojarzymy temat kuwety z wpływem na sierść – a warto – przecież odpowiednio dobrany wsad do kuwety (jak również jej wielkość) ograniczyć może zarówno wbijanie się takiego wsadu we włos i prowadzenie do jego kołtunienia się, ale także dobra chłonność ograniczy zanieczyszczenia i zażółcenia sierści moczem.
