Pielęgnacja sierści psów długowłosych

Autor dr n. wet. Joanna Zarzyńska

Kto z nas, widząc pięknego charta afgańskiego, pudla, maltańczyka czy shih-tzu w pełnym włosie nie zmierzył się czasem z chęcią posiadania takiego zjawiskowego i efektownego zwierzęcia? Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że końcowy efekt, który widzimy na zdjęciach czy wystawach, to finał ogromu pracy, jaką trzeba włożyć w przygotowanie psa oraz regularną pielęgnację jego szaty.

Psy wystawowe, zwłaszcza te długowłose lub o włosie obfitym, z dużą ilością podszerstka, do dobrego przygotowania włosa wymagają regularnego czesania i kąpieli. Nawet jeśli taki długowłosy pies ma być tylko domowym pupilem, to też chcemy, żeby ładnie wyglądał i był dumą właściciela. A zatem konieczne jest właściwe podejście do pielęgnacji. Podstawą jest systematyczność, a pracę zaczynamy już w okresie szczenięcym. Osobom, które przychodzą do sklepu po wyprawkę dla szczenięcia, oprócz legowiska czy smyczy polećmy szampon dla szczeniąt (puppy) oraz odpowiednią szczotkę i spray do rozczesywania – przyzwyczajamy malucha do regularnego czesania (w formie zabawy). Jeśli nie wdrożymy szczeniaka w działania pielęgnacyjne, to trudno wymagać potem od dorosłego psa, że będzie je cierpliwie znosił. Do kąpieli stosujemy produkty przeznaczone dla szczeniąt (w wieku od dwóch do kilku miesięcy). W tej grupie produktowej jeszcze nie ma podziału na typ włosa. Produkty te cechują się łagodnością, delikatnym zapachem i starannie dobranymi składnikami, które nie podrażnią skóry szczeniaka – często są hipoalergiczne. Zawierają już substancje odżywcze i nawilżające. Należy zapoznać się z informacją od producenta zawartą na etykiecie – od jakiego wieku produkt można stosować oraz w jakim rozcieńczeniu. Dla szczeniąt możemy też zaoferować w sklepie kolorowe ręczniczki.

U rosnących i dorosłych psów długowłosych kontynuujemy podstawowe działanie, jakim jest czesanie. Zwilżamy włos do czesania – żeby ułatwić rozplątywanie sierści i ograniczyć jej utratę, a także niszczenie. Nigdy nie czeszemy na sucho! Powoduje to łamliwość włosa. W sklepie zoologicznym powinny być dostępne specjalne spraye ułatwiające rozczesywanie (rozkołtuniające/detangling). Kosmetyki te mogą występować także w formie aerozolu lub pudru. Czesać należy od samej skóry, nie tylko „po wierzchu”, nie zapominając, że są na ciele miejsca szczególnie predysponowane do kołtunienia sierści, np. za uszami, pod obrożą, pod pachami, na portkach. W zależności od rasy i typu włosa niezbędny jest zestaw szczotek o różnej długości pinów. Grzebienie są jedynie finiszerami. Do podtrzymania np. grzywki przydadzą się delikatne gumki czy spineczki – klientki zawsze się skuszą na jakieś ciekawe wzory czy błyszczące drobiazgi.

Dawniej można się było spotkać z opinią, że psa powinno się kąpać „jak najrzadziej”, góra raz do roku. Wraz z wiedzą o fizjologii psiej skóry oraz postępem w kosmetologii zmieniło się to. Nowoczesne kosmetyki dla psów – szampony i odżywki – są tak przygotowane, by odżywiać sierść zwierzęcia i dbać o jego skórę. Budowa skóry i włosa psów, jak również pH skóry różnią się od ludzkiej. Naskórek ma mniej warstw złuszczających się, pH jest bardziej obojętne (około 7–7,4; gdzie skóry ludzkiej 5,5 – znane jest słynne hasło reklamowe „pH neutralne dla skóry” – jak widać, znaczy to zupełnie co innego w odniesieniu do skóry ludzkiej i psiej). Żeby odbudować warstwę ochronną, potrzeba około 21 dni. Żeby wspomóc skórę i szatę psa, zwłaszcza tego długowłosego, musimy dobrać odpowiednie kosmetyki dedykowane dla psów. Te dla ludzi się nie nadają! Trzeba uświadamiać klientów, że bez odpowiedniej pielęgnacji i nawilżenia włos szybciej się brudzi, jest bardziej kruchy i łamliwy. Brakuje mu tego efektu połysku, wygładzenia, który dodaje psu atrakcyjnego wyglądu. Kruchość i łamliwość to też efekt przesuszenia, a włos kruchy staje się matowy. Tylko czysty włos ładnie rośnie!

Do kąpania pies również musi przywyknąć, zwierzę regularnie poddawane kąpieli znosi ją bardzo dobrze. Właściciele psa oczekują od kąpieli przede wszystkim efektu myjącego – pies ma być widocznie czystszy – a także poprawy zapachu sierści. U długowłosych pupili dodatkowo sierści przyjemnej w dotyku i łatwej do rozczesania. Naprzeciw tym potrzebom wychodzą producenci psich kosmetyków, w tym szamponów i odżywek. Wiadomo, że włos długi wymaga zmiękczania i połysku, także efektu antystatycznego i nawilżania. Dla psów o szacie puszystej receptury szamponów dają zwiększenie objętości i uniesienie włosa (napuszenie), także nawilżają. Szampony ułatwiają też rozczesywanie. Wielu producentów dzieli linie swoich wyrobów na przeznaczone do konkretnego typu włosa czy też rasy. Personalizacja jest ważnym obecnie trendem. I tak przy sierści długiej z pewnością dominują na rynku preparaty dla yorków (sierść jedwabista, lejąca) – które można wykorzystać na potrzeby tego typu szaty u innych ras. Włos długi możemy jeszcze dalej specyfikować, np. długi z podszerstkiem (np. collie), długi kozi (nieco szorstki – briard, lhasa apso), wełnisty kręcony, np. pudle, długi sznurowy – czyli „dredy“ – np. puli.

Zawsze warto dopytać, jaki włos ma pupil klienta, aby właściwie doradzić szampon. Są różne linie zapachowe, różne konsystencje – nie powinno być problemu z trafieniem w gusta nabywcy. Trzeba przypominać, że szampon powinien dotrzeć do skóry (stąd niektóre wymagają rozcieńczenia, aby się lepiej rozprowadzały), przy rozprowadzaniu idziemy z włosem, tak aby ograniczyć efekt zbijania sierści. Najefektywniej działają dwa naszamponowania – pierwsze typowo myjące, w drugim już dajemy szansę substancjom aktywnym zawartym w produkcie. Stopień pienienia kosmetyku zależy od jego formuły – ale użytkownik nie powinien się zniechęcać, najważniejsze, czy widać, że brud z włosa zostaje usunięty. Obficie spłukujemy i odciskamy włos z wody. Przed kąpaniem zawsze warto włos rozczesać. Po kąpieli suszymy – ważne jest, aby dosuszyć psa do samej skóry.

Oprócz tego, że szampony są dedykowane sierści długiej, to możemy jeszcze znaleźć produkty wspomagające pielęgnację, zależnie od potrzeb. Kiedy włos jest bardzo zniszczony, matowy, powinno się zastosować szampon regenerujący. Dla psów wystawowych, dla których używa się sporo kosmetyków, jako pierwszy stosuje się szampon głęboko oczyszczający – który usunie osad z włosa, a potem dopiero kolejny, właściwy dla danego typu włosa produkt. Wspominałam już o szamponach ułatwiających rozczesywanie, tzw. rozkołtuniających, przeznaczonych dla włosa „trudnego” (włos długi z podszerstkiem) oraz szamponach poprawiających intensywność i nasycenie barwy, wzmacniających naturalny kolor, najczęściej dla psów o sierści jasnej i białej. Włos biały ma bardzo specyficzne wymagania, wszystko na nim widać, łatwo tworzą się zacieki pod oczami czy zabrudzenia wokół pyska. Stąd linie kosmetyków dedykowane psom białym (jak np. maltańczyk).

Pielęgnacja to też nawilżanie. Zazwyczaj o efekcie nawilżania mówimy w kontekście różnego rodzaju odżywek i masek (maski są bardziej skoncentrowane, silniejszy efekt) do sierści. Może to być odżywka, którą pozostawiamy na włosie przez pewien czas i spłukujemy (masek nigdy nie nakładamy na suchy włos!), inne nie wymagają spłukiwania. Inna forma to mgiełki bądź serum. Jeszcze inna – płukanki. Nie zapominajmy, że są także linie szamponów nawilżających – zawierających składniki czynne o tej aktywności – przy drugim szamponowaniu już będą działać.

Z korzyścią dla sklepu będzie polecanie szamponu wraz z odżywką! Odżywka nie jest fanaberią. Pomaga kondycjonować włos.

Podobnie jak w kosmetykach ludzkich, w szamponach dla psów ogranicza się ilość mydła, olejów mineralnych, sztucznych barwników, parabenów czy innych szkodliwych substancji – nabywca może o to pytać, dobierając szampon, podobnie jak o zawartość składników naturalnych. Warto posiadać odpowiednią wiedzę o produktach będących w ofercie sklepu.

Natomiast na podkreślenie zasługuje fakt, że w tej gamie produktów znajduje się coraz więcej substancji aktywnych, poprawiających kondycję okrywy włosowej, jak: jedwab, keratyna, kolagen, gliceryna, lanolina, olej norkowy, olej arganowy, olej jojoba, kwasy omega, witaminy czy ekstrakty roślinne (aloes, avocado, acai, olejek herbaciany, olej kokosowy, olej makadamia, masło shea, hydrolizat pszenicy, owsa). Receptury są bogate. A do stosowania kosmetyków właścicieli zachęcają przyjemne, często owocowe zapachy oraz piękne kolorowe, stylowe opakowania – co działa zwłaszcza na płeć piękną 🙂 .

Nie zapominajmy również, że nie ma mowy o prawidłowej skórze i pięknej sierści bez odpowiedniego żywienia. Żadne kosmetyki nie pomogą, jeśli nie dostarczymy organizmowi odpowiedniej ilości budulca skóry i włosa, czyli białka, a szczególnie aminokwasów siarkowych. Wspomagająco działają witaminy, substancje mineralne i niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (n-3 i n-6) – polecajmy więc suplementy na sierść oraz dobre karmy.

Nie każdy właściciel czuje się na siłach podołać wyzwaniom długiej sierści – wtedy doradźmy dobrego groomera. Wykwalifikowany groomer – czyli psi fryzjer – wykąpie psa, ostrzyże jego sierść, obetnie pazurki oraz wyczyści oczy i uszy. Co więcej, bardzo często oszczędzi zwierzakowi nerwów, bowiem mając duże doświadczenie, będzie wiedział, jak z nim postępować tak, by nie narażać go na niepotrzebny stres. A właściciel odbierze „gotowego” pachnącego pupila.