Zabawa jest dla psa bardzo istotnym obszarem życia. Dobrze praktykowana buduje prawidłową więź, a także zapewnia zwierzęciu właściwą dawkę ruchu oraz stymulacji umysłowej. Niestety, wielu opiekunów popełnia błędy, które mogą prowadzić do problemów behawioralnych, braku zaufania, a nawet kontuzji. Jak bawić się, aby aktywność była bezpieczna oraz satysfakcjonująca dla naszego psa?
Tekst: Natalia Młodnicka
Behawiorystka, trenerka psów
nakazdalape.pl
Zabawki
Jedną z najczęstszych przyczyn wszelkiego rodzaju urazów podczas zabawy z psem jest niewłaściwy wybór zabawek. Przedmioty, które dajemy zwierzęciu, powinny być dostosowane do jego wielkości, siły gryzienia oraz upodobań. Zabawki powinny być niemożliwe do bezpośredniego połknięcia przez psa. Jeśli więc mamy wątpliwości, czy gabaryt danej zabawki jest właściwy dla naszego pupila, wybierzmy rozmiar większy. Unikniemy wtedy ryzyka zadławienia się przedmiotem.
Niezwykle istotna jest także twardość zabawek, dlatego że nieodpowiednio dobrane, mogą uszkodzić zęby. Może dojść do uszkodzenia szkliwa, a nawet połamania zębów. Wielu opiekunów psów poszukuje akcesoriów jak najtwardszych. Pamiętajmy jednak o tym, że bezpieczeństwo oraz komfort zwierzęcia są ważniejsze niż to, aby zabawka była „na zawsze”.
Niektóre psy łatwo się ekscytują i mogą podczas zabawy stracić kontrolę nad swoim zachowaniem. Warto uważnie obserwować psa i robić przerwy, gdy zaczyna przejawiać oznaki nadmiernego pobudzenia, takie jak szczekanie, skakanie czy agresywne chwytanie przedmiotów. Należy pamiętać o tym, że każda zabawa musi mieć swój początek i koniec. Jeśli zauważymy, że nasz pies nie potrafi bawić się bez wchodzenia na wysokie emocje, musimy zakończyć zabawę w odpowiednim momencie.
Pies – kondycja i preferencje
Wybierając rodzaj zabawy, zwróćmy uwagę na stan fizyczny naszego pupila. Zbyt intensywna zabawa dla psa o słabej kondycji może prowadzić do kontuzji, przemęczenia czy nawet niechęci do dalszej aktywności. Z kolei zbyt mało stymulująca zabawa dla energicznego psa może skutkować frustracją, nudą i destrukcyjnymi zachowaniami, jak gryzienie mebli czy nadmierne szczekanie. W skrajnych przypadkach prowadzi do chronicznego stresu, bo pies nie potrafi się wyciszyć.
Zanim wybierzemy konkretny rodzaj zabawy, warto poobserwować psa. Dzięki temu będziemy mieli szansę poznać jego preferencje oraz możliwości. Psi seniorzy najlepiej odnajdą się w spokojnych zabawach węchowych, jak szukanie przysmaków w macie węchowej. Młode oraz aktywne psy w aportowaniu czy treningu z frisbee. Ważne jest też, by znać ograniczenia zdrowotne pupila – psy z problemami stawowymi nie powinny skakać ani biegać po twardym oraz śliskim podłożu.
Sesje zabaw
Czas trwania zabawy to kolejny aspekt, który często sprawia wiele problemów opiekunom zwierząt. Niektórzy przeciągają sesje, myśląc, że im dłużej, tym lepiej. Inni natomiast kończą je zbyt szybko, nie dając psu szansy na pełne zaangażowanie. Należy pamiętać, że zbyt długa i zbyt intensywna zabawa może prowadzić do przemęczenia, zwłaszcza u psów starszych lub o słabszej kondycji, co objawia się dyszeniem, apatią czy trudnościami w poruszaniu się. Z kolei zbyt krótka sesja może pozostawić psa niezaspokojonego, co prowadzi do frustracji i nadpobudliwości. Kluczem do znalezienia odpowiedniego czasu zabawy jest obserwacja. Zasada jest taka, że powinniśmy bawić się do momentu, aż pies zaczyna powoli zwalniać i odpuszczać. Ale uwaga – nie przeciągajmy aktywności do chwili, kiedy zwierzę odpuszcza całkowicie. Może to wykształcić u psa skojarzenie, że zabawa z opiekunem jest męcząca i nużąca.
Niezwykle istotne jest wprowadzenie odpowiedniej równowagi między aktywną zabawą a odpoczynkiem. Po aktywności daj psu chwilę na odpoczynek. Świetnie sprawdzi się podanie zwierzęciu gryzaka lub maty do wylizywania. Dzięki temu nasz pupil wyciszy się oraz zrelaksuje.
Mowa ciała zwierzęcia
Często popełnianym błędem podczas zabawy z psem jest ignorowanie sygnałów, które zwierzę do nas wysyła. Przykładem jest kontynuowanie szarpania, gdy pies odwraca głowę, oblizuje się lub warczy – to oznaki dyskomfortu. Takie sygnały powinny być dla nas wystarczające, aby zakończyć zabawę. Jeśli nie będziemy respektować znaków, które wysyła nam nasz pies, może dojść nawet do ugryzienia. Do zdecydowanej większości pogryzień dochodzi w domach, właśnie ze względu na błędnie odczytywane sygnały, które wysyła pupil.
Konsekwencją ignorowania tych sygnałów może być to, że pies poczuje się zmuszony do zabawy, co osłabia zaufanie do opiekuna. W ekstremalnych sytuacjach może dojść do agresji, gdy pies uzna, że jedynym sposobem na przerwanie niechcianej interakcji jest użycie zębów. Aby uniknąć takich nieprzyjemnych sytuacji, naucz się podstawowych sygnałów mowy ciała psa. Pamiętaj, że merdanie ogonem to nie zawsze radość, a ziewanie czy odwracanie wzroku mogą oznaczać stres. Jeśli pies daje znać, że nie chce kontynuować interakcji, przerwij zabawę i daj mu przestrzeń. Szanowanie jego granic wzmacnia waszą relację.
Nie utrwalaj złych nawyków
Zabawa z psem często okazuje się być spontaniczna i jest to jak najbardziej w porządku. Warto jednak wiedzieć, jak nie utrwalać złych nawyków. Często spotykanym błędem jest pozwalanie psu na kąsanie i gryzienie naszych dłoni. Zwierzę uczy się przez to, że ludzkie ręce służą do zabawy. Utrwalanie niewłaściwych zachowań może prowadzić do problemów w codziennym życiu. Pies, który nauczy się, że gryzienie rąk daje mu uwagę człowieka, może stosować to zachowanie poza zabawą.
Aby zabawa była bezpieczna, warto ustalić jasne reguły aktywności. Jeśli pies gryzie ręce, przerwij zabawę i daj mu zabawkę do szarpania. Nagradzaj tylko pożądane zachowania, jak przynoszenie piłki czy spokojne trzymanie sznurka. Konsekwencja jest kluczem do wychowania zrównoważonego psa.
Powinniśmy bawić się z naszym pupilem wtedy, kiedy mamy na to czas oraz ochotę. To opiekun ma zaczynać oraz kończyć aktywność. Dzięki temu będziemy mieli kontrolę nad sytuacją, gdyby zabawa stała się zbyt intensywna lub agresywna. Pies, który jest przyzwyczajony do tego, że to człowiek ma decyzyjność, będzie w stanie odpuścić interakcję.
Miejsce i czas na zabawy
Ważne jest także miejsce, gdzie bawimy się z naszym pupilem. Wybierajmy spokojne, bezpieczne miejsca, gdzie pies może się skupić – na przykład ogrodzony wybieg lub własny ogród. Unikajmy intensywnej zabawy przez co najmniej godzinę po jedzeniu, a w upalne dni planujmy ją na chłodniejsze pory, by uniknąć przegrzania organizmu zwierzęcia. Musimy mieć na uwadze, że zabawa w nieodpowiednim miejscu może prowadzić do konfliktów z innymi psami lub ludźmi, a także rozproszenia psa, co utrudnia kontrolę nad nim. Z kolei aktywność po posiłku zwiększa ryzyko skrętu żołądka, szczególnie u dużych ras.
Błędem w zabawie jest powtarzanie tej samej formy zabawy zbyt często. Chociażby codzienne rzucanie piłki podczas spaceru. Może stać się to nudne dla psa, zwłaszcza jeśli jest to inteligentna rasa, taka jak owczarek niemiecki czy labrador retriever. Opiekunowie często wpadają w rutynę, zapominając o innych możliwościach. Monotonia w aktywności może doprowadzić do znudzenia oraz braku zaangażowania u psa. Brak odpowiedniej stymulacji umysłowej wpływa negatywnie na samopoczucie psa. Takie zwierzę może szukać alternatywnej aktywności, jak chociażby gryzienie niedozwolonych przedmiotów. Aby tego uniknąć, wprowadźmy różnorodność – jednego dnia aportowanie, innego szukanie przysmaków, a jeszcze innego nauka sztuczek czy zabawa w chowanego. Psy uwielbiają wyzwania, a nowa forma aktywności pobudza ich ciekawość i inteligencję.
Zabawa z psem to nie lada wyzwanie. Wymaga ona od człowieka uwagi, empatii i zrozumienia potrzeb pupila. Unikanie powyższych błędów – od niedopasowania aktywności, przez ignorowanie sygnałów, po brak różnorodności – pozwoli nie tylko sprawić psu radość, lecz także wzmocnić waszą więź. Pamiętajmy, że każdy pies jest inny, a kluczem do udanej zabawy są obserwacja, cierpliwość i dostosowanie się do jego możliwości. Zamiast popełniać błędy, stwórzmy z zabawy rytuał, który przyniesie korzyści wam obojgu!
